Hoe voldoe je als lokale overheid aan de BDTO?

Geschreven door Frits Karskens

Het Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid (BDTO) is meer dan alleen een verplichting; het draait om inclusiviteit. Gemeenten, waterschappen en provincies moeten ervoor zorgen dat hun websites en apps toegankelijk zijn voor iedereen, inclusief mensen met een beperking. Maar hoe pak je dat aan? Daar gaan we in deze blog dieper op in.
 

"Webmaster, kan jij deze website nog even checken op toegankelijkheid? Volgende week gaat deze live. Het lijkt me overigens geen groot issue, want zoveel blinden hebben we niet in de gemeente, toch?"

Deze uitspraak vingen wij laatst op - en helaas is het niet de eerste keer. Het maakt pijnlijk duidelijk dat digitale toegankelijkheid vaak geen prioriteit heeft, terwijl we weten dat communicatie- en webteams ontzettend hun best doen om dat wél voor elkaar te krijgen. Met tientallen websites (vaak meer dan 40!) kan het een uitdaging zijn om het overzicht te bewaren, zeker als sommige websites buiten het zicht van de interne experts worden gelanceerd. Hoe pak je als overheid de BDTO effectief aan?

Wat is het BDTO en waarom is het belangrijk?

Het Besluit Digitale Toegankelijkheid Overheid (BDTO) verplicht overheidswebsites om toegankelijk te zijn volgens de WCAG 2.1-richtlijnen (niveau A en AA). Dit betekent dat je alt-teksten toevoegt aan afbeeldingen, video’s ondertitelt en je website optimaliseert voor schermlezers. Toegankelijkheid is cruciaal omdat je website vaak het eerste contactpunt is voor burgers. Een ontoegankelijke site betekent dat een deel van de bevolking belangrijke informatie misloopt. Het gaat hierbij niet alleen om wettelijke naleving, maar ook om het bieden van gelijke kansen voor iedereen.

Samenwerking tussen teams voor een compleet beeld

Toegankelijkheid is geen geïsoleerd vraagstuk. Als je elk thema in silo’s bekijkt, krijg je geen compleet beeld van hoe goed je digitale dienstverlening echt is. Betrek daarom verschillende teams zoals CISO, functioneel beheer, en communicatie. Samenwerken voorkomt dat er alleen naar de losse onderdelen wordt gekeken en helpt je effectief te zijn in je digitale dienstverlening. Het webteam kan hierin zelfs een toezichthoudende rol nemen voor andere teams. Dit zou bovendien niet alleen relevant zijn voor het managementteam, maar ook helpen om meer draagvlak vanuit het managementteam te creëren.

Praktische stappen voor implementatie

  • Opstellen van een toegankelijkheidsverklaring: overheidsinstanties moeten een toegankelijke versie van hun website of app aanbieden en hierover een officiële verklaring publiceren. Deze verklaring moet aangeven in hoeverre de website of app voldoet aan de WCAG 2.1 AA-richtlijnen (Web Content Accessibility Guidelines), en welke maatregelen er genomen worden om niet-naleving te corrigeren.
  • Regelmatige evaluatie en monitoring: de toegankelijkheid van websites moet om de 3 jaar worden beoordeeld. (1x in de 3 jaar). Dit kan door zowel handmatige tests als geautomatiseerde tools, maar een combinatie van beide is vereist. Tools zoals Lighthouse zijn nuttig, maar kunnen niet alle toegankelijkheidsproblemen decteren. Handmatige controles door experts op het gebied van digitale toegankelijkheid zijn daarom essentieel.
  • Voortgangsrapportage: het BDTO verplicht overheidsinstanties om de voortgang van hun toegankelijkheidsverbetringen te rapporteren. Dit moet transparant zijn en onderdeel uitmaken van de toegankelijkheidsverklaring.
  • Actieplan voor verbetering: als de website nog niet volledig toegankelijk is, moet er een conreet actieplan worden opgesteld waarin wordt aangegeven welke stappen worden genomen om dit te verbeteren, inclusief een tijdslijn.

Van overzicht naar uitvoering: samen naar een duurzame aanpak

Het is belangrijk om digitale toegankelijkheid structureel te borgen in je werkprocessen en beleid. Dit betekent dat toegankelijkheid standaard een rol speelt bij elke nieuwe release en nieuwe content. Stel daarnaast een ritme vast voor controle en beheer, afhankelijk van de prioriteit van de website (een hoofdwebsite vraagt bijvoorbeeld meer aandacht dan een nichewebsite, zoals die van een lokaal zwembad).

Verantwoording en continu verbeteren

Naast de technische uitvoering is verantwoording essentieel. Je moet regelmatig rapporteren over toegankelijkheid naar zowel toezichthouders als burgers. Door de samenwerking tussen disciplines, krijg je een breder beeld van hoe effectief je bent in digitale dienstverlening.

Wist je dat toegankelijkheid slechts een klein deel van de kwaliteit van je website bepaalt? Het omvat slechts 3 van de minimaal 12 kwaliteitsonderdelen. Zorg er dus voor dat je toegankelijkheid in je beleid verankert, maar kijk ook verder om je digitale dienstverlening te optimaliseren.

Houd je kennis up-to-date

Blijf op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen en blijf verbeteren waar nodig. Er zijn veel tools en community’s die je daarbij kunnen helpen. Sluit je bijvoorbeeld aan bij de community van Shift2 om kennis en ervaringen uit te wisselen met specialisten en collega’s van andere overheden.

Recente artikelen